De nieuwe Kieswet geeft gemeenten de keus: tel je alle stemmen op verkiezingsdag? Of tel je die dag alleen de stemmen op lijstniveau, en de dag(en) erna pas op kandidaatsniveau op een centrale locatie? Met andere woorden: kies je voor je decentraal of centraal tellen?

Keuze 1: Decentraal tellen

Valt de keuze op decentraal tellen, dan moet de gemeente de volgende dag de processen-verbaal controleren op fouten – zoals onverklaarbare verschillen. De stembussen in kwestie moeten dan op het gemeentelijk stembureau opnieuw geteld worden. Om te voorkomen dat zo’n hertelling nodig is moet de focus liggen op een foutloos en efficiënt telproces.

Keuze 2:  Centraal tellen

De centrale stemopneming (centraal tellen) is bedoeld om fouten te voorkomen. Daarnaast moet het de belasting van telploegen op de verkiezingsavond verminderen en de transparantie van het tellen vergroten. Toch kleven er flinke nadelen aan centraal tellen. Het vergt niet alleen meer inspanningen. Ook de kosten zijn hoger:

• Er moet een grote centrale tellocatie (sporthal, theater, evenementenhal) afgehuurd worden.
• De stembussen moeten per beveiligd transport vervoerd worden en ‘s nachts beveiligd opgeslagen worden. 
• Op de dag(en) na verkiezingsdag moet er een nieuwe ploeg tellers en telleiders ingezet worden. Dat vereist extra organisatie en voorzieningen (zoals catering). 

De vraag is of deze nadelen opwegen tegen de voordelen van de methode. Die vraag wordt nog relevanter als je bedenkt dat de CRAFT Telmethode dezelfde voordelen biedt – en dat zonder de extra inspanningen.

De voordelen van de CRAFT Telmethode

In een enquête onder 3.700 voorzitters en tellers die met de CRAFT Telmethode werken geeft 85% namelijk aan dat deze sneller werkt dan de gewone werkwijze. Bovendien geeft 86% aan dat de CRAFT Telmethode bijdraagt aan een foutloos telproces. Dit zijn twee belangrijke argumenten om het telproces in zijn geheel op de verkiezingsavond af te ronden.

Kies je desondanks toch voor centraal tellen? Ook dan kun je met CRAFT een efficiëntieslag maken, met de CRAFT Telmethode speciaal gericht op de centrale stemopneming – inclusief extra module voor het optimaliseren van het telproces op het gemeentelijk stembureau. Deze werkwijze is getest bij de gemeenteraadsverkiezingen in Amersfoort. Het resultaat? Een aanzienlijk snellere doorlooptijd.

Zorgen dat stembureauleden de CRAFT Telmethode optimaal onder de knie krijgen? De CRAFT Telmethode wordt – net als de andere meestgebruikte telmethodes – ondersteund met e-learning van SEP. Dat geldt voor zowel decentraal als centraal tellen. Ook koppeling met Procura en Stembureaumanager is mogelijk.